Varis bir toplardamar hastalığıdır. Toplardamarların genişlemesi sonucu damarlar görünür hale gelir. Varisli, genişlemiş, görünür hale gelen damarlar cilt üzerinde yeşil, kırmızı veya mor renkte istenmeyen görüntüler oluşturur.
Toplardamarların (venöz sistem ) içerisinde kapakçık sistemi vardır ve bu kapakçıklar ile kirli kan bacaklardan kalbe doğru yönlendirilirler. Kapakçıklarda sorun oluşması halinde kanın kalbe doğru akışı azalır ve toplardamarda göllenme ardından varis hastalığı oluşur.
Varis Riskini Artıran Nedenler:
Genetik
Ailede varis hastalığı olanlarda varis gelişmesi riski fazla olabildiği gibi ; aile de varis olmayanlarda da varis görülebilir.
İleri yaş
Yaşın ilerlemesi ile birlikte toplardamarlardaki kapakçıkların hasar görmesi ve işlevini yapamama durumu artar. Hasar gören kapakçıklar sonucunda damarlarda göllenme oluşur ve varis gelişir.
Gebelik
Gebelik ile birlikte artan kilo karın içi basıncında artmaya neden olarak varis gelişimini arttırır.
Kilo almak
Karın içi basıncın artışını ve bacaklarda aşırı yük binmesine neden olarak varis gelişimini arttırır.
Haraketsizlik
Uzun süre ayakta sabit kalmak yada uzun süre oturmak toplardamarlardaki kan pompalanmasının bozarak kanın göllenmesini arttırır.
Cinsiyet
Kadınlarda erkeklere nazaran daha fazla varis görülmesinin nedeni gebelik menapoz dönemlerde hormonal değişikliklerin daha sık görülmesi ve bu değişikliklerin damar genişlemesini arttırması.
Varis nasıl belirti verir?
Belirtiler varis türüne, boyutuna ve yaşa göre değişiklik gösterir
Cilt üzerinde yeşil kırmızı mor görüntü
Özellikle akşama doğru artan bacaklarda ağrı yorgunluk
Bacaklarda geceleri olan yanma ve kramp
Ayak bileği çevresinde kaşıntı
Ayak bileği ve bacaklarda oluşan yara özellikle iyileşmesi güç yaralar
Varis Çeşitleri Nelerdir?
Büyük varisler
Hasta ayakta değerlendirilirken görülen ciltten kabarık çıkıtı yapan varislerdir. Bu şeklide büyük varislerde çoğunlukla kapakçıklarda hasar yetmezlik vardır. Hastada kapakçıklarda hasar başlamıştır ve bu toplardamarda göllenme oluşturmuştur. Zamanla varisler görülmeye başlar. Kapakçıklardaki hasara, yetmezlik derecesine ve arada geçen süreye göre varislerin çapları değişebilir. Damar çapı zamanla ilişkili olması nedeniyle varisli damarı gördükten sonra ayrıntılı bir muayene yapılmalı ve tedaviye bir an önce başlanılmalıdır. Damar çapı geniş olmasından dolayı kan akımı yavaşlamaya başlar ve pıhtı oluşmasına eğilim yaratır.pıhıt ve yara oluşması bu çaptaki varislerde daha sıktır.
Orta varisler
Diz arkasında ve ya bacağın dış yanında görülen ortalama 3-4 mm çapında mavi yeşilimsi varislerdir. Kılcal varisler le beraber görülür. Ağrı, yara gibi şikayet oluşturmazken görüntüsü nedeniyle rahatsızlık verir
Kılcal Varisler-Telenjıektazi-Spider Ven-Örümcek Ağı
1 mm’den küçük çaplı mavi kırmızı çizgi şeklinde görülen damarlardır. Görüntüsü rahatsız etmesi nedeniyle tedavi önerilir. Skleroterapi yani köpük tedavisi bu çaptaki varisler için uygundur.
Varisler Neden Tedavi Edilmelidir?
Varisli damar çapı çok geniş ise ;
Pıhtı oluşmasını engellemek için
Staz ülseri- yara oluşmasını engellemek için
Oluşan yaraların hızla iyileşmesi için
Bacaklarda ağrının giderilmesi
Huzursuz bacak şikayetlerinin giderilmesi için
Kozmetik nedenler
Varis Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Skleroterapi Yöntemi-Köpük Tedavisi
Ota ve kılcal damar varislerinde tercih edilen bu yöntemde; sklerozan madde hava ile temas ettirilerek köpük görünümü elde edilir ve damar içerisine uygulanır. İşlem ağrısızdır, işlem sonrasında hasta günlük yaşantısına hemen dönebilir. İşlem sonrasında varis çorabı giyilmesi önerilir. İşlemden sonra hasta özelinde değişmekle beraber 1 ay içerisinde varisli görüntü ortadan kalkar.
Yapıştırma Yöntemi -Glue Tedavisi
Varisli damarın en alt bölgesinden ince bir iğne ile girilerek damarın içine özel bir kılıf yerleştirilir. Ardından damar duvarlarının birbirine yapışmasını sağlayan madde dopler eşliğinde damar içerisine bırakılır. İşlem ağrısızdır. Hastanede kalmayı gerektirmez . .
Radyo Frekans Tedavisi
Varisli damar içerisine ince bir iğne ile girilir ve özel bir kılıf damar içerisine yerleştirilir.bu kılıf içerisinden ilerletilen özel aparat ile ısı enerjisi yayarak varisli damarlar yok edildir.
Ağrısız olan bu işlemde hastanede yatışa gerek yoktur.
Varis Oluşmasını engellemek için ne yapılır?
Uzun süre ayakta ya da oturarak hareketsiz şekilde durulmamalıdır.
Bacak bacak üstüne atarak oturmaktan kaçınılmalı.
Günlük en az 30 dakika yürünmesi önerilir.
Fazla kilo alımından kaçınılmalıdır.
Özellikle bel, kasık ve bacakları sıkan dar kıyafetlerden kaçınılmalıdır
Ayakkabı tercihlerinde topuksuz ayakkabı tercih edilmelidir.
Bol su tüketilmelidir.
Beslenmede lifli gıdalar, C ve E vitamini, B12 ve B6 Vitamini içeren besinlere ağırlık verilmelidir.